Het kleine heelal / Annejan Mieras

Ik ben wel een beetje verbaasd. Alle Kleine heelallen zijn uitgeleend of gereserveerd. Zou dat aan de naderende zomervakantie te danken zijn? 'Campings' staat er als onderwerp in de bibliotheekcatalogus. Echt een oppervlakkig ai-trefwoord. Ja, het verhaal speelt zich af op een camping. Eén van het naargeestige soort. Niet in de zomervakantie, maar ergens in november. En het onderwerp van Het kleine heelal is niet de camping, maar het missen van een ouder, of eigenlijk allebei de ouders. Niet in een trefwoord te vatten, dit prachtige boek van Annejan Mieras. Het kleine heelal is de derde Mieras die ik las. In elk van haar drie boeken hebben de hoofdpersonen het niet goed getroffen met hun ouders. Maar steeds hebben de veerkrachtige hoofdpersonen zich in het laatste hoofdstuk weten te verzoenen met hun lot.
 

Moeder, na vader / Gerbrand Bakker

 

Als ik het goed inschat, stamt de mooie foto op de cover ongeveer uit mijn geboortejaar. De reeks Privé-domein heeft mij al veel leesplezier verschaft, hoewel er jaren voorbij zijn gegaan waarin ik geen enkel deel las. Maar de dagboeknotities van Maarten 't Hart, Koos van Zomeren en Hans Warren vond ik heel interessant.

Ook Moeder, na vader heb ik met veel genoegen gelezen. Dagboeknotities zijn realistisch en Gerbrand Bakker schrijft compact. Zijn leven speelt zich af tussen Amsterdam, een dorp in de Eifel,  Wieringerwaard en een Grieks eiland. De notities gaan over de tuin, het huis, de familie, zijn huisgenoten en het schrijversbestaan. Een speciale plaats wordt ingenomen door de moeder van Bakker, die haar zegeningen telt en niet zeurt, maar het wel heel moeilijk heeft met haar bestaan als 87-jarige weduwe.

Tijd voor meer Privé-domein.

Voor wie Bakker van een scherm wil lezen: https://gerbrandbakker.wordpress.com/2025/02/10/peren-en-pruimen/

Sherlock Honds en de gestolen kroonjuwelen / Tim Collins

 Sherlock Honds is de speurneus, dr. Jane Katson noteert de avonturen, vertelt het verhaal. Sherlock Honds moet uitzoeken wie de kroonjuwelen heeft gestolen en hoe. Uiteraard komt hij daarachter via allerlei vergezochte redeneringen. Wanneer Sherlock Honds en Dr. Katson in een ondergronds gangenstelsel gevangen zitten, wordt het even spannend. Elk kort hoofdstuk gaat vergezeld van een raadsel / puzzel / doolhof, gemaakt door illustrator John Bigwood.  "Hij verstopte heel kleine hints in zijn tekeningen, dus als je goed zoekt, vindt je de dader misschien nog wel sneller dan Sherlock en Jane Katson!"

https://www.kinderboeken.nl/auteur/john-bigwood/. Ik kon de meeste raadsels wel oplossen, maar de dader vond ik niet.

Alles wat riekt naar Sherlock Holmes is te koop in deze winkel:

https://shop.sherlock-holmes.co.uk/collections. 

Vermakelijk, verbazend en niet normaal Brits: een kerstkleurboek van John Bigwood. Zet je luidspreker op nul en vergaap je aan een waanzinnig kleurboek: https://www.youtube.com/watch?v=m9kYaqkN4RI

24 Uur / Marcel van Driel

 24 Uur ziet er voor mij totaal niet aantrekkelijk uit. Maar dat dondert niet voor een e-book. Gekozen uit een lijst op de leesapp voor jongeren 'Lees'. Eerder die week had ik in het wekelijkse jeugdboekenaanbod de titel 48 Uur onder ogen gekregen. De opvolger van 24 Uur van dezelfde auteur. Toen viel me op dat dit deel uit de Kluitman-novelles opvallend populair is bij jonge leners. Het is lekker dun, maar het is ook een eigentijds verhaal en zo gecomponeerd, dat je niet wil stoppen met lezen. Marcel van Driel verstaat de kunst om jongeren te boeien. Dat is voorwaar een prestatie.

Super handig dat het boek zonder ledenpas gratis te lezen en te luisteren is via 'Lees', want hiermee kun je heel veel lezers tegelijkertijd bedienen, terwijl het papieren boek maar op 1 plek tegelijk kan zijn. Om je docent van je leesactiviteiten te overtuigen, moet je wel je telefoon mee de klas in nemen. Op sommige scholen is dat misschien een dingetje.

Atta / Jolien Janzing

Weer een front met een doorkijkje. Weer een oertijdverhaal. Een meisje in de hoofdrol dat haar veilige leven binnen haar stam op het spel zet door een domme actie met een mammoet. Ze moet het alleen zien te rooien, wat niet te doen is. Ze vindt aansluiting met een andere stam en komt uiteindelijk op het spoor van haar oorspronkelijke volk.
Atta leverde Jolien Janzing  een nominatie op voor de Hotze-de-Roosprijs, de jaarlijkse debuutprijs van de gemeente Zaanstad.

De supereigenwijze hoofdpersoon maakt van Atta bij uitstek een voorleestitel voor bovenbouwklassen. Het verbaast me dan ook niet dat alle exemplaren in Utrechtse bibliotheken zijn uitgeleend of onderweg voor een reservering.

Linde Faas heeft zich lekker uitgeleefd op de landschappen en de uitgestorven dieren.

https://www.jaapleest.nl/atta/

Huis ontploft / Nathalie Stragier

Op grond van het omslag verwachtte ik een graphic-novelachtig boek. Het huis ontploft is eigenlijk veel leuker.

Er heerst geldnood in de riante woning van Gabriel en zijn gouvernante Domi. Vader en moeder zijn beiden overleden en er is onvoldoende inkomen om het luxe appartement hartje Parijs te handhaven. Wanneer er mensen komen om op het huis te bieden wordt Gabriel onwel op het moment dat de handtekeningen moeten worden gezet. De koop gaat niet door. Gabriel vindt een éénouder gezin dat op straat staat en dankbaar zijn aanbod aanvaardt. Gabriel raakt goed bevriend met de jongste zoon van het gezin en is dan ook diep bedroefd als het gezin vertrekt, omdat het de huur niet kan voldoen. Dan ontdekt hij dat een klasgenote op haar kleinste zusje moet passen, omdat er geen oppas is en moeder veel in het ziekenhuis moet werken. Werk aan de winkel voor Domi. Wanneer moeder met haar 3 dochters hun intrek hebben genomen, komt ook het gezin met de jongens weer terug. Op p. 142 biedt het appartement onderdak aan 9 personen, tot tevredenheid van Gabriel.

Stragier won met Het huis ontploft de Deutsch-Französischer Jugendliteraturpreis 2022. Lekker fris, origineel boek. Wordt vervolgd, als ik de website van Clémence Pénicaud mag geloven, zijn er nog 3 delen verschenen.
 

De Paardenjongens / Johan Ehn

 Met de Paardenjongens ben je in Tsjechoslowakije in de jaren '20 van de vorige eeuw, in Berlijn in de jaren '30 en tot slot in een Zweedse stad in de 21e eeuw. De Paardenjongens zijn twee jongens die voor het gemak maar dezelfde achternaam hebben aangenomen omdat ze samen uit hetzelfde weeshuis ontsnapten en met een acrobatisch paardennummer in een circuscrew werden opgenomen. Na een aantal circusjaren belanden ze in de Duitse hoofdstad in artistieke en progressieve kringen via een uitgeproken lhbtiq+-club avant la lettre. In Berlijn  krijgen De Paardenjongens te maken met homohaat en Hitlervolgelingen.

Anton is een jonge enthousiaste zorgverlener die een stokoude man moet gaan helpen. Ze delen liefde voor paarden. Via oude foto's komen Anton en de lezers achter de identiteit van de hoogbejaarde heer.

Mooi en aangrijpend. Voor de razendsnelle luisteraar: https://www.tiktok.com/@noraleest/video/7300536904523484449

Ehn komt uit Zweden, Mijke Hadewey - van Leersum Mijke Hadewey - van Leersum vertaalde De Paardenjongens.

Wind/ Esther Walraven

 

Over kitesurfen kun je me alles wijsmaken. Doodenge sport en levensgevaarlijk bij zwaar weer, weet ik nu ik Wind heb gelezen.

Het verhaal speelt zich af op Vlieland. Hoofdpersoon Sam geeft kitesurflessen en ontmoet de zeer aantrekkelijke Cheyenne, 15 jaar. 

Ondertussen zit Sams vader thuis apathisch te zijn na een schorsing vanwege vermeend grensoverschrijdend gedrag in het verleden. De vader-zoonrelatie knapt er niet van op.

93 Pagina's telt dit boekje. Walraven heeft niet meer nodig om de verwarring en de wanhoop van Sam genuanceerd weer te geven.

Voor boekenhaters die toch wat moeten.

See you on Venus / Victoria Vinuesa

 

Op het genre-etiket van de bibliotheekversie zien we een hoofd met inhoud. Daarmee wordt aangegeven dat het boek een psychologische roman is. Het klopt dat de lezer veel hersenspinselen en zieleroerselen van de hoofdpersonen te verwerken krijgt, maar See you on Venus is vooral een mierzoet liefdesverhaal. Het genre-etiket met hartjes was veel meer van toepassing geweest. Als 15-jarige puber had ik gesmuld van dit boek. Nu roept het vooral vragen bij me op: 1. Wat is dat voor een mysterieuze hartziekte waar Mia aan lijdt? 2. Waarom zoekt Mia alleen haar moeder? Is haar vader dan wel bekend? 3. Hoe kan het dat de ouders van Kyle contact hebben met hun zoon, maar dat hij ongehinderd door Spanje kan toeren terwijl zijn passagier door de politie wordt gezocht? 4. Kun je op één tank benzine duizenden kilometers door Spanje maken? 5. Waarom staat er geen routekaartje van de trip door Spanje op de schutbladen van See you on Venus?

Vinuesa schreef een vlot lezende roman met best puntige dialogen, jammer van de overdoses suiker en drama. De film doet er nog een schepje bovenop, zo te zien.

Voor niet al te kritische Booktoklezers.

Lava / Mireille Geus

 

De vormgeving van Lava is een sprookje op zich. De bijzondere kleur en de verrassende illustraties op mooi papier, passen perfect bij prinses Lava, haar naam en de tocht die ze aflegt. Ik voorspel een griffel en/of een penseel. En dat zal bevorderlijk zijn voor de leen- en verkoopcijfers. Daar zal Lava het van moeten hebben, ben ik bang. Want Lava mag dan een prinses zijn, echt glamourous is haar reis naar een ander koninkrijk niet. Romantisch en poëtisch is haar verhaal ook, op een nuchtere Hollandse manier. Maar het onderwerp, de dood van een tweelingzus, is niet bepaald een luchtig thema. Er zullen heus kinderen bestaan die hierover willen lezen, alleen ben ik ze nog niet tegengekomen.

Toch weet ik zeker dat Lava elk jaar in april de kast uitkomt, want Lava heeft precies de juiste kleur en afbeelding voor de koningsdag-display. 

Podcast met vormgever Marc Suvaal.

De gebroeders Maxilari / David Pefko

 

De gebroeders Maxilari zouden in 2024 39 en 40 jaar oud zijn/worden. Het zou me verbazen als hun moeder nog zou leven, maar het is theoretisch mogelijk, want ze zou pas 70 zijn, maximaal. 

Pefko schildert Amsterdam-Zuid ten tijde van de millenniumwisseling. De moeder van Ze'ev en Levi heeft geen cent te makken. Ze kan niet met geld omgaan en vader is verkast naar Griekenland. De broers vinden de ideale vakantiebaan bij een oude Joodse juwelier die de oorlog heeft overleefd. Hij bezorgt ze niet alleen een baan, maar ook een klus die hen een heldenstatus kan bezorgen.

De gebroeders Maxilari werd aanbevolen door een boekhandelaar die in de zaterdagbijlage van mijn dagblad een rubriek mocht vullen.

Geweldige tip. Hoe de boekhandelaar heet en waar hij werkt, weet ik echt niet meer. Gelukkig had ik de tegenwoordigheid van geest om de titel te noteren. Dit boek van Pefko heeft misschien het vermogen om bovenbouwscholieren te interesseren voor Nederlandse literatuur. Ik weet niet of er nog wat prijzen te verdelen zijn voor boeken van 2023. Fijn dat men in Belgie nog niet te benauwd is om een artikel in zijn geheel via Internet toegankelijk te maken.

De levens van Lanya / Mirjam Oldenhave

 

De kinderboeken van Oldenhave staan vol spitsvondigheden en avonturen waar Oldenhaves fantasie van afspat. 

Wat Lanya allemaal meemaakt kun je niet bij elkaar fantaseren. Ze vertelt in dit boek haar levensverhaal. Het is echt gebeurd. Ze maakte in 20 jaar meer mee dan deze brave blogster in 60 jaar. Maar mijn wieg stond dan ook in het midden van Nederland en die van Lanya in Irak. Twee keer vlucht ze naar Nederland: de eerste keer als kind, de tweede keer met kind. Haar levensverhaal bewijst over hoeveel veerkracht een jonge moeder kan beschikken. En van hoeveel waarde goede pleegzorg is.

Van Mirjam Oldenhave weet ik dat ze ook pleegkinderen heeft (gehad). Ze heeft De levens van Lanya heel helder opgetekend. Ik heb dit boek met bewondering en ontzetting gelezen en ik hoop dat de noodzaak om zo'n boek te schrijven zich niet meer voordoet, maar als het dan toch moet, dan graag van Oldenhave.

Voorlezen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs aan groepen met leerlingen uit diverse culturen. 

Carolien Wesselink maakte het nogal droevige omslag. 

Ik heb mijn zusje kwijtgemaakt / Mohana van den Kroonenberg, Nadia Meezen

Ik heb mijn zusje kwijtgemaakt heb ik een paar weken terug gelezen. De feitelijkheden in het verhaal ben ik vergeten. Wat me is bijgebleven is een ongemakkelijk, benauwd gevoel. 

Annemarie Terhell schreef voor Kidsweek een recensie: https://www.kidsweek.nl/entertainment/boeken/boekrecensie-ik-heb-mijn-zusje-kwijtgemaakt

Zij noemt deze titel een 'geweldig leuk boek' en heeft het over een makkelijk leesbaar 'feestje'. Ik vraag me af of we het wel over hetzelfde boek hebben. Het draait in dit boek om de emoties en gedachten van hoofdpersoon Kos (Terhell noemt hem consequent Koos) en die zijn bepaald niet feestelijk.

De recensie van Langlevelezen is een stuk meer geloofwaardig.

Tot mijn schande had ik nog nooit van Nadia Meezen gehoord.  Haar website staat vol verrassend leuk werk.

De laatste jager / Davide Morosinotto

 

Morosinotto heeft veel research gedaan voor het schrijven van De laatste jager. Hij heeft zelfs een paar nachten in zijn uppie in de wildernis doorgebracht om te ervaren hoe dat is. 

Roqi is een puber die mokkend door het leven gaat. Hij is ontevreden over zijn plek in de stam. Nog voordat hij de status van volwassen stamlid verwerft, verwoest een vulkaanuitbarsting het kamp van de stam waarin op dat moment de ouderen verblijven. De groep jongeren waarmee Roqi op pad is, weet te ontkomen. Dan begint een overlevingstocht vol strijd en ontberingen in het Noord Amerika van 10.000 jaar geleden. Volgens mij kon het ook best een ander deel van de wereld zijn geweest.

Heel prettig lezend verhaal van een overlevingstocht in de middensteentijd. Het is leuk om te lezen hoe mensen aan hun voedsel kwamen. Grappig zijn de namen die Morosinotto geeft aan de dieren en planten. Spannend zijn de jachtavonturen en boeiend de uitleg over verdedigingsmechanismen. Kortom: wanneer het in geschiedenislessen gaat over de steentijd is De laatste jager een heel geschikte titel om aan begin en eind van de les tien minuten uit voor te lezen. 

Morosinotto is een rasverteller. Die conclusie had ik na het lezen van Twee fonkelrode sterren in de blinkend witte sneeuw in 2021 al getrokken. Bij dat boek bevreemdde het mij al dat de beide hoofdpersonen op kilometers afstand met elkaar konden communiceren. Roqi en zijn stamgenoten kunnen dat ook via zogenaamde Berichten. Voor het verhaal prettig, maar ik geloof het eigenlijk niet. De schrijver dekt zich in door in zijn nawoord dr. Eliza Winkler te laten melden dat "mensen die voortdurend in deze kleine, gesloten stammen leefden een extreem sterke, bijna telepathische mentale band moeten hebben gehad...". Het zal wel. 

Hulde aan vertaler Pieter van der Drift die vast meehielp aan het bedenken van de namen voor de diersoorten.

Punkertje / Erik van Os, Elle van Lieshout

Dilemma's

De ouders zijn niet blij met de geboorte van Punkertje. Het is een klein onderkruipsel met raar haar. Punkertje wordt voor de deur van de buurtsuper te vondeling gelegd en liefdevol opgevoed door de eigenaresse van de supermarkt. 

De bio-ouders krijgen ondertussen een jongetjesbaby die wel aan de verwachtingen voldoet. Het jochie wil op zeker moment een punkertjesmuts. Zijn ouders slepen allerlei hoofddeksels voor hem aan, maar geen enkele pet/muts/hoed/cap deugt. Behalve... de muts van Punkertje.

De ouders besluiten Punkertje dan maar te kopen. Daar gaat de eigenaresse van de buurtsuper natuurlijk voor liggen.

Het komt tot een rechtszaak met een verrassende ontknoping.

Van Lieshout en van Os maakten met Punkertje een boek dat veel stof tot nadenken en praten geeft. Voorlezen in groep 3/4.

In de tekeningen zullen de kinderen vast het werk van Hugo van Look (Dolfje Weerwolfje) herkennen.

Het grote antiromantische avontuur van Ies & Tammy / Rudie Verbunt

Als de moeder van Tammy niet zo onwaarschijnlijk rijk was geweest, had het avontuur van Ies en Tammy nooit plaats kunnen vinden. Dat zou toch jammer zijn, want Het grote antiromantische avontuur van Ies & Tammy leverde een heel leuk boek op. Als ik Clavis was, liet ik het vertalen in het Engels, want deze titel heeft Booktok-potentie.

Ies & Tammy belanden samen in hachelijke situaties en vooral Tammy bedenkt creatieve oplossingen voor problemen die zich op hun roadtrip voordoen. 

Aanrader voor lezers van 15+. Aan alles kun je merken dat Verbunt heel veel affiniteit heeft met de doelgroep.

Maksie / Mathilde Stein, Jan Jutte

 

De bibliotheekcatalogus bevat geen werk van Mathilde Stein dat tussen 2018 en 2021 is verschenen. In 2022 verscheen ineens Pluk en Pluis : de weg naar terug. Geïllustreerd door de schrijfster. Het boek krijgt een zilveren griffel. 

In 2023 verschijnen Vuurtorenbeer, Jonathan en Maksie. Respectievelijk geïllustreerd door Piet Grobler, Nadya Bonten- Slenders en Jan Jutte.

Maksie is een kleine hond, te koop in de dierenwinkel. Hij is geen fan van oude vrouwtjes met hondentransport-tassen. Hij droomt van een stoere, avontuurlijke baas. Omdat die zich niet aandient in de winkel, besluit Maksie zelf zijn droombaas te gaan zoeken. 

De taal die Stein gebruikt, leent zich heel goed om voor te lezen. Ik denk dat leerlingen in groep 3 of 4 dit boek zeker zullen waarderen. Voor zelf lezen is Maksie ook heel geschikt. Misschien wel weer een griffel voor Stein of een penseel voor Jutte.

Daantje Dodo wil een hond (maar papa niet) / Bas Birker, Puck Koper

De tekst van Daantje Dodo wil een hond zit vol taalgrapjes. Daaraan merk je dat de auteur cabaretier is. Hij is ook een Vlaming, maar dat merk je dan weer niet. Ik weet niet of jonge lezers die taalgrapjes waarderen. 

Daantje wil met alle geweld een hond. Hij gooit het met zijn moeder en de buurvrouw op een akkoordje. Papa gedoogt de hond die in huis komt. Daantje is er eigenlijk snel mee klaar. Uitlaten in de regen en poep scheppen vervelen al gauw. Gelukkig kan de hond retour buurvrouw als ze uit het ziekenhuis komt. Maar dan wil Daantje een ander beest...

https://puckkoper.portfoliobox.net/

Als de schrijver zich heeft laten inspireren door zijn eigen huishouden, mag hij zich wel eens achter de oren krabben over de rolverdeling. Papa komt moe thuis uit het werk, mama staat te strijken of te koken. Hallo, het is 2023, hoor!

De illustraties zijn briljant. 

DealersDochter / Astrid H. Roemer

Twee dealers, twee dochters, 1 moord. Vijf hoofdpersonen heeft DealersDochter. Aan de dealers en de dochters is elk een hoofdstuk gewijd en aan de beste vriendin van de vermoorde moeder. 

DealersDochter is geen detective. Het duurde wel 207 pagina's voordat ik doorhad wat de relatie tussen de hoofdpersonen was. De roman draait eigenlijk niet om de de relatie of om de moord. Het draait om de invloed die geboortegrond op het leven van generaties heeft. 

https://www.youtube.com/watch?v=2w60zbMbjg0&t=235s

De keuze van de omslagfoto is voor mij onbegrijpelijk.

Beer gaat naar de stad, Beer redt het bos / Katja Gehrmann

 

De vrienden van Beer: Das, Bever, Havik en Vos zijn allemaal naar de stad geëmigreerd. Daar is meer te eten, comfortabeler huisvesting en er zijn geen jagers. Beer besluit zijn vrienden op te zoeken om de eenzaamheid en de jager te ontvluchten. In de stad aangekomen, hult Beer zich in de vermomming van een inbreker om minder op te vallen. Maar zijn vrienden hebben Beer door en gaan hem achterna om hem de stad uit te jagen voordat de politie het doet. Beer scharrelt onderwijl nietsvermoedend door de stad op zoek naar eten en een rustplaats. Op de brug houden de vrienden de beer tegen om verder de stad in te gaan, maar het is Beer niet, het is de dief die ondertussen ook door de politie wordt gezocht. Als de politie zich over de inbreker ontfermt, duiken de dierenvrienden op Beer om gezamenlijk terug naar de stad te gaan. 

"Makkelijk lezen met Bontekoe" staat er in een rode sticker op het boek. Ik ben drie keer opnieuw begonnen, omdat ik het verhaal echt niet snapte. De zinnen zijn kort, de hoofdstukjes evenzeer, de tekeningen zijn paginagroot en prachtig. 

Beer redt het bos gaat leestechnisch een stapje verder. Beer en zijn vrienden gaan terug naar het bos. Ze zoeken hun oude woonvertrekken weer op, met uitzondering van Bever die in een vlaag van grootheidswaanzin een enorm huis wil bouwen. Het bos heeft ondertussen bezoek van natuurtoeristen die het gedrag van bevers willen onderzoeken. Hierdoor aangemoedigd zet bever het bos onder water door een megadam in het water aan te leggen. Om niet met zijn allen te verzuipen, probeert Beer met gevaar voor eigen leven de dam onklaar te maken. Als hij klemvast tussen de takken zit, komt Bever hem toch maar redden. De toeristen die in grote getale zijn toegestroomd om het spektakel te filmen, worden door Beer het bos uitgejaagd.

Eind goed, al goed.

Twee tamelijk ingewikkelde verhalen voor beginnende lezers. De illustraties zijn fantastisch, vind ik.

https://katjagehrmann.de/bilderbuch/stadtbar?11