Narcis / Judith Fanto

Boeken met geschilderde portretten kan ik niet met rust laten. Charlotte (David Foenkinos) en Viktor (ook Judith Fanto) vond ik zeer indrukwekkend en datzelfde geldt misschien nog wel meer voor Narcis.
Ik heb mateloze bewondering voor het schrijverschap van Fanto. Narcis is het verhaal van een Haarlems jochie dat in de 20'er jaren van de vorige eeuw opgroeit bij zijn tante in Wenen. Een zomerkamp brengt hem in contact met een vijftal leeftijdgenoten. Er gaat een Oostenrijkse wereld voor hem open. En voor de lezer ook. Deze lezer had geen idee dat narcissen bruikbaar zijn in de parfumindustrie. En eerlijk gezegd wist ik ook niet dat er in 1934 een heuse burgeroorlog in Oostenrijk woedde. En passant krijg je ook nog wat mee over het restaureren van schilderkunst. Maar wat me het meest bij zal blijven: hoe racisme bezit kan nemen van hoog opgeleide, welvarende en verstandige mensen en een wig slaat tussen heel hechte vrienden. 

Leesclubs zullen smullen van Narcis.

Jij bent van mij / Peter Middendorp

 Waarom ik Jij bent van mij reserveerde, is me ontgaan. Natuurlijk heb ik wel meegekregen wat er met Marianne Vaatstra gebeurde en hoe ze de dader van het vreselijke misdrijf op het spoor kwamen. Dit boek vertelt het verhaal, zonder overigens haar naam te noemen, vanuit de dader die 13 jaar verborgen weet te houden dat hij die moord beging.

De dader heet in Jij bent van mij Tille. Hij is als 12-jarige op p. 1 al getuige van een bloedig ongeluk met een landbouwmachine, waarbij zijn vader beide benen verloor. Misschien dat hij daardoor zo'n liefdeloze zak met kluiven werd. Ik weet het niet. Tille trouwt en krijgt een dochter en een zoon. Alleen voor zijn dochter kan hij nog enig enthousiasme opbrengen. Zijn vrouw is enkel goed voor het huishouden en het bevredigen van zijn seksuele behoeftes.

Het hele dorp, zijn vrouw incluis, speculeert over de mogelijke dader van de moord op het meisje.

Tille eindigt in de gevangenis en dit boek eindigt daar ook. Terwijl ik zo graag wilde weten hoe het nu verder moet met zijn gezin in dat dorp. Nadat ik Jij bent van mij googelde, kwam ik erachter dat eind 2023 De kant van Ada uitkwam. De kant van Ada staat nu hoog op mijn verlanglijstje. Peter Middendorp schijnt in de Volkskrant columns te publiceren. Ik zou ze zo graag lezen. Ik denk dat ik op mijn werk stiekem kopieën ga maken. Het lijkt of alleen De Groene nog publicaties prijsgeeft op Internet. Oké, ze zijn wel de moeite waard.

De krater / Gerwin van der Werf

 

Nadat ik dit filmpje had gezien, wist ik: "Ik moet dat boekenweekgeschenk hebben." 

Bestaan er prijzen voor beste boekpromotiefilmpjes?

Ik kocht Krekel en kreeg De Krater. Leuke zin voor wie problemen heeft met de K. Ben heel veel over meteoren, meteorieten en kraters te weten gekomen en over drie kinderen uit één gezin die samen in de auto van de oudste naar Duitsland afreizen om in Steinheim de plek te bezoeken waar een meteoriet is ingeslagen en een giga krater teweeg heeft gebracht. Broer Benjamin weet alles van het heelal, Johnny rijdt, zus Eden heeft het initiatief genomen om Benjamin van zijn depressie af te helpen.

De dialogen zijn briljant, de gebeurtenissen spannend en je vliegt door het verhaal. Ik wil meer van der Werf.

Ook in het Fries verschenen, maar (nog) niet als luister- of e-book. Zou een perfecte titel zijn voor de LEES app. 

Wondermond / Anne-Gine Goemans

 

Wondermond heeft me een week lang in zijn greep gehouden. Of liever gezegd: de vrouwen van Wondermond en hoofdpersoon Boye hebben me in hun greep gehouden. Wat een lekker leesbaar boek. Reserveerde het in 2024 en moest tot begin maart wachten. Boye is de karikatuur van een strontverwende scholier. Hij wordt overgeleverd aan een straatarme vissersgemeenschap op de grens van Friesland en Groningen.

Voor lijstlezers (met of zonder dyslexie) ook als luisterboek te leen,  recensies in Literom. Wat wil een scholier nog meer? Raar filmpje op Youtube? Die mevrouw in de groene jas is de schrijfster.

De lotgevallen / Sacha Bronwasser

 Zestien intrigerende verhalen bij zestiende intrigerende, beeldende kunstwerken, van zeer uiteenlopende aard en leeftijd. Van de meeste kunstenaars had ik nog nooit gehoord, dus Google bij de hand gehouden. 

Met keurige verantwoording van de kunstwerken en de verhalen die, op drie na, eerder bij andere gelegenheden werden gepubliceerd.

Bronwasser werd met haar roman Luister genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs.

Roald Triebels deed de boekverzorging op voorbeeldige wijze: leeslint, linnen rug en steeds terugkerende kleuren voor de titelpagina's. Stevig papier dat precies de goede geur heeft. 

Joe Speedboot / Tommy Wieringa

 https://nl.wikipedia.org/wiki/Joe_Speedboot

Niet lang nadat Joe Speedboot verscheen, probeerde ik een paar bladzijden van dit juweel. Dit jaar las ik het zonder onderbreking uit. Wat een leuk boek. Komt zeker weten in mijn boeken-Top-10 van 2024, ook al stamt deze titel uit 2005. Omdat Joe Speedboot centraal stond tijdens Heel Nederland Leest van dit jaar, is er wel genoeg over gezegd, dus doe ik er verder maar het zwijgen toe.

De smeekbede / Lianne Damen

 

Twee weken nodig gehad om de 320 pagina's van De smeekbede te lezen. Boeiend van de eerste tot de laatste bladzijde. De lezer krijgt twee familiegeschiedenissen mee. De familiegeschiedenis van een welgestelde rechtenstudent uit Vianen en de familiegeschiedenis van een uit Afrika weggerukte jonge vrouw die begint als zij na een mensonterende boottocht in Suriname wordt verhandeld op de slavenmarkt. Een en ander speelt zich halverwege de 18e eeuw af, de afschaffing van de slavernij in Suriname is nog ver weg.

Deze zomer zal in Vianen een tentoonstelling te bewonderen zijn over het slavernijverleden. Lianne Damen werkte eraan mee in de voorbereiding. Het prachtige werk van de omslag:  Dinah, portrait of a negress van Jonathan Eastman Johnson zal er waarschijnlijk niet te zien zijn, maar wel werk van Marcel Pinas en Isan Corinde. Ik ga zeker en vast kijken.

De gebroeders Maxilari / David Pefko

 

De gebroeders Maxilari zouden in 2024 39 en 40 jaar oud zijn/worden. Het zou me verbazen als hun moeder nog zou leven, maar het is theoretisch mogelijk, want ze zou pas 70 zijn, maximaal. 

Pefko schildert Amsterdam-Zuid ten tijde van de millenniumwisseling. De moeder van Ze'ev en Levi heeft geen cent te makken. Ze kan niet met geld omgaan en vader is verkast naar Griekenland. De broers vinden de ideale vakantiebaan bij een oude Joodse juwelier die de oorlog heeft overleefd. Hij bezorgt ze niet alleen een baan, maar ook een klus die hen een heldenstatus kan bezorgen.

De gebroeders Maxilari werd aanbevolen door een boekhandelaar die in de zaterdagbijlage van mijn dagblad een rubriek mocht vullen.

Geweldige tip. Hoe de boekhandelaar heet en waar hij werkt, weet ik echt niet meer. Gelukkig had ik de tegenwoordigheid van geest om de titel te noteren. Dit boek van Pefko heeft misschien het vermogen om bovenbouwscholieren te interesseren voor Nederlandse literatuur. Ik weet niet of er nog wat prijzen te verdelen zijn voor boeken van 2023. Fijn dat men in Belgie nog niet te benauwd is om een artikel in zijn geheel via Internet toegankelijk te maken.

DealersDochter / Astrid H. Roemer

Twee dealers, twee dochters, 1 moord. Vijf hoofdpersonen heeft DealersDochter. Aan de dealers en de dochters is elk een hoofdstuk gewijd en aan de beste vriendin van de vermoorde moeder. 

DealersDochter is geen detective. Het duurde wel 207 pagina's voordat ik doorhad wat de relatie tussen de hoofdpersonen was. De roman draait eigenlijk niet om de de relatie of om de moord. Het draait om de invloed die geboortegrond op het leven van generaties heeft. 

https://www.youtube.com/watch?v=2w60zbMbjg0&t=235s

De keuze van de omslagfoto is voor mij onbegrijpelijk.

Station Malna / Alex Schulman

 Er staan ronduit fouten in de aanschafinfo die door AI Bookarang is gegenereerd voor de catalogus van openbare bibliotheken in Nederland. Beschamend. Zo heeft de aanschafinfo het over drie getraumatiseerde generaties, terwijl het er maar 2 zijn. De ai zegt dat Harriët op zoek gaat naar antwoorden als Oskar overlijdt, maar het is hun dochter Yana die op zoek gaat. Gelukkig is het boek heel veel beter. Station Malma is een psychologische roman die leest als een thriller. Zorgvuldig geconstrueerd en met zorg geschreven en vertaald.

Alex Schulman schreef eerder al een paar boeken, maakte podcasts én was  quizmaster en presentator. Ik vind het een bijzondere combi. Er schiet mij geen naam te binnen van een bekende Nederlander die op zoveel terreinen actief is.

De straat : Ina Boudier-Bakker

 Precies 100 jaar geleden kwam De Straat uit. De toenmalige bewoners van de Voorstraat in Vianen zullen not amused zijn geweest na het lezen van dit boek. Boudier- Bakker was zelf al vertrokken naar Utrecht. Ze weet de benepen burgerlijkheid van de Viaanse notabelen en de eenzaamheid van de vrouw van de postkantoordirecteur pijnlijk goed weer te geven. Nee, een feel-good is deze novelle niet. De gevels aan de straat ademen nog wel de sfeer van 100 jaar geleden, maar ik weet eigenlijk niet of er nog notabelen achter wonen. Ik meen wel zeker te weten dat de huidige Viaanse huisartsen, dominees, notarissen en directeuren zich anders gedragen ten opzichte van elkaar dan die van 100 jaar geleden.

Het indringende schilderij op de kaft is Edvard Munchs Avond op Karl Johan (Karl Johan Gate is een grote straat in Oslo).

In Utrecht zijn een hof en een laan naar Ina Boudier Bakker genoemd, in Vianen een straat, in Nieuwegein een hove en in de Haarlemmermeer een dreef. In Zutphen en in Goes is een IBB-laan en in Groningen een Ina Boudierplantsoen. Omdat het 100 jaar geleden is dat De Straat verscheen, wijdt het Stedelijk Museum in DE VoorStraat van Vianen een tentoonstelling aan haar leven en werk, vanaf november 2023.

Hieronder een aflevering van Van Rossem vertelt. Niet alleen van Rossem vertelt, ook Neerlandicus en biograaf Gé Vaartjes vertelt over het weinig vrolijke leven van Ina Boudier Bakker.

De Straat is integraal te lezen in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren. Evenals haar boeken De klop op de deur en Armoede, trouwens.

Het licht van de lente / Franco Faggiani

Het decor voor deze roman is de Valle Maira, in het uiterste noordwesten van de Italiaanse Alpen. In de tijd waarin deze coming-of- age-roman zich afspeelt (begin van de 20e eeuw, voor en tijdens WO I), is het dal 's winters onbegaanbaar en zijn de dorpen geïsoleerd. De hoofdpersoon heeft een bizar beroep: hij is haarverzamelaar, caviè. Als ik de Piemontese VVV mag geloven, is het dal nog steeds verstoken van snelwegen, vliegvelden en all-inclusive-resorts en bij uitstek geschikt voor wandel- en mountainbike-vakanties. Mensen die plannen hebben om naar Valle Maira af te reizen kan ik aanraden Het licht van de lente mee te nemen. Als je per ongeluk raakt ingesneeuwd of om andere redenen niet kunt fietsen of wandelen, krijg je in elk geval heel veel prachtige informatie mee van Franco Faggiani.

 

Wij zijn van diamant / Alex Boogers

In 'Onder de vlinderboom' beschrijft Pauline Vijverberg hoe oorlogstrauma's bij zwangere vrouwen het DNA veranderen bij kinderen die tijdens de oorlog zijn verwekt. 

In 'Wij zijn van diamant' beweert een Joodse schrijver die de oorlog overleefde dat elk oorlogstrauma een kerfje maakt op je DNA. Het  gaat in dit werk van Boogers om getraumatiseerde mannen die met hun nachtmerries en syndromen generatieslang het leven van hun naasten vergallen. En om mannen die van het ene op het andere moment verdwijnen en nooit meer worden teruggezien.

Ik ben redelijk snel door de ruim 400 bladzijden gegaan, maar was aan het einde van het Lovitsj-verhaal helemaal kwijt wie nou ook alweer familie was van wie. De ontknoping van het verhaal van de twee broers vond ik schokkend, maar ik ben een watje dat niets gewend is.

Een tweede leven / R.C. Sherriff

 

"Met name geschikt voor een literaire lezersgroep." staat er te lezen in de 'recensie' in de bibliotheekcatalogus. Een tweede leven is zeer geschikt voor leeskringen, omdat de levens van de leden van dit soort gezelschappen zich in dezelfde fase bevinden. Zo, ik scheer even alle leden van alle leeskringen over één kam. Een Londense werknemer van een verzekeringsmaatschappij gaat op zijn 58e met pensioen. De bofkont. In 1936 was dat kennelijk gewoon. Maar hijzelf en zijn vrouw zijn niet happy met de ontstane leegte in hun bestaan.

Een tweede leven is 87 jaar oud. Wat heeft Atlas Contact bewogen om het in 2022 uit te brengen? De babyboomers die nu de pensioengerechtigde leeftijd bereiken? Die grote doelgroep kan inderdaad haar voordeel doen met deze tijdloze titel van R.C. Sherriff.

Onder de vlinderboom / Pauline Vijverberg

Onder de vlinderboom kent twee hoofdpersonen, twee vrouwen die elkaar niet kennen en nooit tegen zullen komen, al zijn ze in de verte familie van elkaar. De oudste leeft ten tijde van de Tweede Boerenoorlog in Zuid-Afrika. Ze is boerin en moet hals over kop met haar tweeling en hulp de boerderij verlaten, nadat deze in de fik is gestoken. Zij en haar kinderen komen, net als de hulp, in een concentratiekamp terecht dat op wrede wijze door Britten wordt bestierd.

De jongste hoofdpersoon leeft in de 21e eeuw en bestudeert de epigenetica. Een wetenschap die onderzoekt in hoeverre traumatische ervaringen voor de zwangere vrouw de genen beïnvloeden van nog ongeboren kinderen. Ze ontdekt dat haar tante de dochter is van de boerin die getraumatiseerd en zwanger raakte gedurende haar verblijf in het concentratiekamp tijdens de Boerenoorlog. Ik had nog nooit van epigenetica gehoord en eerlijk gezegd ook niet van de vreselijke concentratiekampen onder Brits regime in Zuid-Afrika. Het verhaal van de oudste dame is vele malen heftiger en boeiender dan dat van jongste, vind ik. Auteur Pauline Vijverberg woonde zelf onder andere in Nederland en in Zuid-Afrika.

Mevrouw, mijn moeder / Yvonne Keuls

 

Mijn struise oer Hollandse moeder had echt heel weinig gemeen met de Indische moeder van Yvonne Keuls. Misschien is dat ook wel de reden dat ik Mevrouw mijn moeder met zoveel plezier heb gelezen. Op veilige afstand kun je nog wel lachen om het compleet onlogische gedrag van de dame, maar het zou je moeder maar zijn. Toch schrijft Keuls met warmte, respect en humor over haar monumentale moeder.

Met prettige woordenlijst achterin het boek.

Een van de meer toegankelijke Nederlands-Leest-actieboeken.

Hildeke / Lieve Joris

 

Terug naar Neerpelt heb ik ook gelezen. Het gaat over een heel enge broer van Lieve Joris. Hij is dood. In Hildeke vertelt Joris over De Schepper, vader Joris. Over zijn gezin en de jaren kort voor zijn dood. Het tweede deel van het boek gaat over een van zijn dochters: Hildeke. Zij is een mongooltje en gaat ook dood. De laatste zin in beide delen is "De chrysanthèmes en chrysanthèmes". J'arrive, de titel van een lied over de dood (Jacques Brel), begint met deze regel.

De boeken die Joris over verweggistan schreef, mocht ik al heel graag lezen, de boeken die ze schreef over haar nabije omgeving vind ik  minstens zo mooi.

Wat je van bloed weet / Philip Huff

Er zijn pas 9 maanden voorbij, maar ik denk dat ik het boek al heb gelezen dat op 1 in de top 5 volwassen fictie van 2022 komt. Eerder hoorde ik van mensen die niet verder kwamen dan de eerste twee hoofstukken in Wat je van bloed weet. Ik snap dat wel, het is echt heel pijnlijk en uitzichtloos wat er in huize Huff gebeurt. Ik ben blij dat ik wel door ben gegaan tot de laatste regels van het laatste hoofdstuk. Omdat een liefdeloos gewelddadig echtpaar er toch niet in is geslaagd om hun kinderen tot in de volwassenheid klein te houden.

Eerste liefde / David Nicholls

 

De mensen die voor de Nederlandse Bibliotheekdienst de boeken in categorieën plaatsen, doen dat voordat ze een boek hebben gelezen. Zo kan het gebeuren dat titels 'plankgenoten' krijgen in een rubriek waar een titel niet thuishoort. Daar gaat niemand dood aan, maar het boek wordt niet gevonden door 'browsers': leners (en kopers) die een boek kiezen in het genre van hun voorkeur. 

Eerste liefde werd op grond van de titel geplaatst in het romantische genre. Logisch, maar veel meer dan een romantisch verhaal is dit een humoristisch coming-of-age verhaal. Indeling bij de psychologische romans had Eerste liefde meer recht gedaan. 

Nicholls' eerdere boek De eerste dag werd succesvol verfilmd. De acteurs die geloofwaardig in Eerste liefde kunnen spelen, moeten wel helden zijn. 

Eerlijk zeggen / Eva Hoeke

 

Eerlijk zeggen was mijn eerste kennismaking met Eva Hoeke. Ik hou er erg van om columns te lezen. Eerlijk zeggen stelde me niet teleur.  Sterker nog: ik heb keihard gelachen om sommige verhalen. Hoeke geeft veel van zichzelf en haar leven prijs, wekelijks in Volkskrant Magazine. Gedurfd, als je partner en de vader van je kinderen ook een bekende Nederlander is. Maar dat wist ik nog niet toen ik Eerlijk zeggen las. 

Klik hier voor gratis Hoeke-column. Of hier.

Komt het door het genre? Sommige verhalen deden me serieus aan Carmiggelt denken. Ik beloof een volgende bundeling te kopen in plaats van te lenen.